Anwar Tjen Online
Minggu, 29 Juli 2012
  PARHOBAS TU JAMITA

TANDA HALONGANGAN MARHITE ULAON PARASIROHAON
(2Raj 4.42-44)

(oleh Anwar Tjen, semula dimuat dalam buku persiapan khotbah terbitan Kolportase GKPI)

Patujolo
Sahorong do ia buku Rajaraja na dua i dohot angka buku na asing i na mamungka sian buku Josua sahat ro di buku Samuel.  Di hata Heber, digoari do angka buku on nevi’im risyonim, i ma angka buku ni panurirang na parjolo. Boi do tubu sungkunsungkun taringot tu goar on, ala godang do na mananda angka buku i songon sejarah ni harajaon Israel. Boasa digoari i “panurirang”?  Parjolo, ia angka sejarah na pinatomutomu disi ndang holan manggombarhon angka naung masa di na salpu. Disurathon do i laho papatarhon angka ulaon dohot lomo ni roha ni Debata di bagasan ngolu ni bangso naung pinillitNa i. Paduahon, tung tangkas do tarida sian i ulaon ni angka panurirang na mamaritahon hata ni Debata tu raja dohot bangsonasida. Patoluhon, songon na binaritahon ni angka panurirang, dipatuduhon Debata do sangkap haluaonNa, pasupasu manang uhumanNa tu bangso i, marguru tu pangalaho dohot pambahenannasida maradophon Debata nang donganna jolma. Jadi, digoari pe angka buku i “panurirang na parjolo”, ala disurathon i sian pamerengan ni angka panurirang.
Mangihuthon  angka pande bisuk ni Padan Na Robi, saihot do angka buku panurirang na parjolo i dohot Deuteronomium manang buku Musa na palimahon.  Songon na tajaha di 2Rajaraja 22.8-23, uju diurasi Raja Josia (abad VII) bagas joro ni Jahowa, adong jumpang nasida disi buku Patik naung mago i. Godang do angka pande bisuk ni Padan Na Robi na porsea, buku Deuteronomium do na mago i, tarlumobi Bindu 12-26. Sarombang do teologi ni i tu teologi na boi tinangkasan sian buku Josua, Panguhum, 1-2 Samuel dohot 1-2 Rajaraja. Sian tingki ni Prof. Martin Noth, nunga godang angka pandek bisuk na mamereng hasosolhot ni buku Deuteronomium tu angka buku panurirang na parjolo i, pola digoari i Sejarah Deuteronomistis (Deuteronomistische Geschichtswerk, DtrG). Dipatuduhon DtrG on do boha parsahat ni bangso ni Debata tu habuangan Babel  hinorhon ni angka pangalaosionnasida di hata ni Debata (2Raj 17.17-19). Jala masa do hamagoan bolon i hombar tu na tarsurat di buku Deuteronomium taringot tu torutoru na pinasonggop ni Jahowa tu bangsoNa sogot molo manimbil nasida sian ParpadananNa i (5 Musa 11.26-28; 28).

Hatorangan di bagasan turpuk humaliangsa
Marragam do anggo buku na pinangke ni DtrG laho manurathon sejarah na mansai ganjang i, isara ni “buku jamita ni raja Salomo” (1Raj 11.41), “buku jamita ni angka raja ni Israel” (14.19), manang “buku jamita ni angka raja sian Juda” (14.29). Angkup ni i, lan dope angka surat manang sumber na pinangke ni DtrG i, isara ni hagiologia, angka barita taringot tu angka halak na badia songon panurirang Elia dohot Elisa. Ulaon dohot jamita ni angka panurirang on saurdot do dohot teologi ni DtrG. Tung tangkas do i sian hajongjongan ni panurirang Elia dohot Elisa maralohon angka raja na so satia tu Jahowa songon na tarbarita sian paraloan na masa di dolok Karmel (1Raj 18).
Dipataridahon angka hagiologia i do na margogo situtu anggo hata ni Jahowa na pinatolhas ni angka naposoNa i, manang pasahathon bagabaga ni Debata di tingki parporangan (1Raj 20.13) manang palumbahon uhumanNa tu angka na marbalik sian Ibana (2Raj 1.3-4). Ai sangkap dohot huaso ni Jahowa do na ringkot pinapatarhon di bagasan sejarah ni bangsoNa, songon na tarsurat di buku panurirang Amos: “Ai ndang adong dibahen Tuhan Jahowa nanggo sada, nda jolo dipapatar sibunianna tu panurirang, angka naposona i” (Am 3.7).
Asa marsahala situtu angka ulaon ni panurirang na badia on, dipatuduhon Jahowa ma huasoNa marhite angka halongangan na pinatupaNa i di tongatonga ni ulaon panghobasionnasida be. Songon na pinatupa ni panurirang Elia, suang songon i nang angka halongangan na dipatupa si Elisa di bagasan panghobasionna, jala gumodang dope sian i. Di bagasan 2 Rajaraja, diturihon do hirahira sampulu tanda halongangan na binahen ni si Elisa, isarana: mamasumasu miak na saotik pineop ni sada parompuan na mabalu gabe sai mabaor so marnaso; marbagahon hatutubu ni sada anak tu sada parompuan sian Sunem; pangoluhon anak ni parompuan i sian angka na mate; pamalumhon sahit ni si Naaman; paumbanghon mata ni tangke; pataridahon huaso ni Debata marhite pangalelaon ni mata ni halak Aram na marporang dompak Israel.
Sada sian angka tanda halongangan i i ma na binaritahon di turpuk jamitanta:  diparmudu si Elisa do saratus halak marhite sian duapulu roti uju masa haleon potir di tano i (2Raj 4.42-44). Ia tanda halongangan na binahenna i paingothon hita do tu angka ulaon halongangan na binahen ni panurirang Elia. Tung patar do sian panghobasion ni si Elia na so jadi sirangon ulaon panurirangion sian ulaon parasirohaon tu angka na mardangol, na hurangan manang na marsitaonon. Di na marsik sunge Karit ala so ro udan marhira sataon, dipatupa si Elia do sada tanda halongangan laho mangarupi sada parompuan na mabalu jala pogos situtu di huta Sarpat (1Raj 17.8-16).  Dipasupasu Jahowa do roti dohot miak na saotik i gabe so olo suda paima ro udan tongosonNa tu tano i. Suang songon i, marhite tangiang dipangolu ibana do anak ni parompuan na mabalu i sian angka na mate (17.17-24).
Jadi, songon sada sisean na manean “tondi” manang sahala panurirangion ni si Elia (2Raj 2.9, 15), ndang holan huaso manang sahala ni panurirang i na songgop tu si Elisa. Boi dohononta dohot do dijalo ibana angka ulaon parasirohaon sipatupaonna di tongatonga ni bangsona.  
          Tapamanat ma huhut hatorangan na mardomu tu turpuk jamitanta sitolu ayat i:
Ayat 42: Ia Baal-Salisa i ma sada huta di luat ni marga Benjamin (pat. 1Sam 9.4). Mangihuthon angka na pistar di arkeologi, Khirbet el-Marjameh do ra anggo huta i nuaeng, ndang pola dao sian mual En-Samiya.
Ndang binoto manang aha na mangonjar roha ni sahalak parhuta i mamboan roti patumonaan tu si Elisa. Mangihuthon ruhut parugamaon ni Israel (3Musa 23.17-20), jambar ni angka malim do angka roti patumonaan i. Huroha di roha ni halak na mamboan roti i, patut do jaloon ni si Elisa i songon “halak ni Debata” (ish-ha’elohim) na patolhashon hataNa i.
Ia hata Heber se‘orah na pinadas gabe “eme siansimun” di Bibel Toba, sasintongna ndang “eme” i songon na tatanda, alai “barli” do (manang “jelai”, songon na tarsurat di Alkitab LAI). Ai samansam gandum apala na ummura do i, jala somalna gagaton ni angka pinahan do. Alai molo masa haleon potir ndang tarjua so dipangan jolma nang i.          Jadi, sian “barli” na diboan parBaal-Salisa i pe, boi idaonta na masa dope haleon di luat i (pat. 4.38).
Disi sahat tu si Elisa roti dohot itak na binoan i, manigor diparentahon ibana ma naposona i asa lehononna i panganon ni angka na raparon. Sian pangalaho ni panurirang on pe pintor dapot do parsiajaran taringot tu roha dohot ngolu na sai mangantoi jala rade pajolohon  na rumingkot di na asing, tarlumobi di angka na hurangan dohot na mangae sitaonon.
          Ayat 43: Ndang masuk tu roha ni naposo ni panurirang i na boi sagihononhon roti na duapulu i tu situan na torop i. Ra, di rohana, na so tupa hinabosurhon anggo na saratus halak i dohot roti na saotik i. Dibahen i, diulahi si Elisa do marsuru naposona i, pola mardongan hatorangan sahali on, asa lehononna mangan nasida. Ai tandi marasing do anggo roha ni halak ni Debata i na mangasahon huaso ni Jahowa marhitehite hataNa na mandok: “Ingkon mangan angka jolma i, jala ingkon adong dope teba”!
          Ayat 44: Tutu, mangan do nasida sasudena, jala adong dope tebana. Ia sada tanda halongangan na tutu pinatupa ni Debata, sai mambahen longang rohanta mida huaso ni Pargogo nasohatudosan i, lobi sian na tarsuhat rohanta. Ndada marharoroan sian jolma i, tung sian hata ni Jahowa do, songon na diondolhon marhite na mangulahi hata “hombar tu hata ni Jahowa”. Ai marhuaso do Jahowa pasauthon agia aha pe na nidokNa, tongon songon  hata ni sada ende na jotjot tabege diendehon: “Molo Tuhan marhata ‘saut’, mandok hataNa ingkon saut, sai saut do i!”
         
Sipahusorhusoron ni roha
Jempek do anggo turpuk jamita i, alai molo dipamanat di bagasan turpuk humaliangsa, ndang moru anggo  impolana na boi uhalonta:
(a) Parjolo, parsiajaranta do sian sejarah na sinurat ni DtrG, sai dipabangkit Jahowa do angka naposoNa, songon angka panurirang i, asa tongtong marsaringar hataNa di tongatonga ni ngolu parbangsoonnasida. Dipatuduhon ni DtrG do ndada angka parhuaso na manontuhon ngolu manang sejarah ni angka bangso, tung Debata do. Laos Ibana do na marsuru angka panurirangNa pasahathon sangkap ni rohaNa di ngolu parugamaonnasida huhut di ngolu parbangsoonnasida. 
(b) Songon na masa di panghobasion ni panuring Elisa, ndang hasirangan ulaon patolhashon hata ni Debata sian angka ulaon parasirohaon manang na ginoar “diakonia” nuaeng on. Di hamamasa ni haleon potir, di hasosonggop ni angka sahit dohot hamatean, di haroro ni angka ragam ni sitaonon, dipangke Debata do angka naposoNa patupahon ulaon parasirohaon marhite angka tanda halongangan na papatarhon huaso dohot asi ni rohaNa di sandok panggulmiton ni ngolunasida.   
(c)  Mansai uli do na boi parsiajaranta sian pangalaho dohot pambahenan ni panurirang Elisa di na jinalona i angka silehonlehon sian halak Baal-Balisa i. Ndang pintor tu dirina laho rohana, jala ndang dirina na parjolo disarihon, tung halak na asing do na porlu urupanna. Sitiruon do tutu anggo roha sisongon i, na olo marbagi tu angka na hurangan, jala i do na ringkot tapareahi di bagasan ngolu parsaoran nang panghobasionta marhite pambahenanta siganup ari.
(d) Molo tajaha turpuk jamita i sian suhi ni pangantusion “kanonis”, tarida do tangkas pardomuanna tu tanda halonganan na pinatupa ni Tuhan Jesus tu situan na torop na mangihuthon Ibana (marlimaribu toropna di Mrk 6.30-44; Mat 14.13-21; Luk 9.10-17; Joh 6.1-3; maropatribu anggo di Mrk 8.1-10; Mat 15.32-39). Andul sumurung nian angka na pinamasa ni Tuhan Jesus di Padan Na Imbaru, alai hira na dos do anggo tona na naeng pinatolhas marhite sian i. Molo didok pe tanda halongangan i, nda ingkon na balga ulaon i di pamerengan ni jolma. Baliksa, apala na rumingkot disi i ma asa patar sian ulaon i na sun denggan do roha ni Ama na di banua ginjang i “na pabinsar mata ni ari dohot parohon udan tu sude” so mardiaimbar (pat. Mat 5.45).
(e) Otik pe na adong di hita, so sadia gogonta, boi do dipasupasu jala dipangke Debata Parasiroha i mamparbuehon na denggan lobi sian na tapingkiri. Ndang adong so tarpatupa di Jahowa. Godang na dirajumi jolma songon halongangan bolon, ndada apala na bolon manang na umangat i di jolo ni Debata. Tarbahensa do manang aha pe lomo ni rohaNa, alai tung mansai las rohaNa molo gabe parsidohot hita di angka ulaon halongangan patupaonNa tu halak na mangolu di bagasan hapogoson, parsahiton, parsorion, parungkilon dohot lan dope ragam ni angka sitaonon. Antong, taharinggashon ma angka ulaon parasirohaon manang diakonia di bagasan ngolu parhuriaon nang di ngolunta siganup ari.***

BASABASA NI JAHOWA DO NA MANUNGKOL SALUHUTNA
(Psalmen 145.14-17)

Patujolo
Songon bilangan ni angka buku na di bagasan Torah manang buku Musa na lima i, songon i do disagi buku Psalmen on gabe lima buku, i ma: I. 1-41, II. 42-72, III. 73-89, IV. 90-106, V. 107-150. Dipaujung do ganup buku i marhite doksologi manang pujipujian na dipungka dohot hata barukh (“pinuji ma”; 41.14; 72.19; 89.53; 106.48). Sada pujipujian ma mansai uli do Ps 145 on, mansai bidang jala bagas lapatanna. Dihangham psalmen on do sandok na hinatindanghon ni bangso Israel taringot tu denggan basa, holong ni roha dohot hasatiaon ni Jahowa. Dibahen i, godang do angka pande bisuk ni Padan Na Robi na mandok, sanga do Ps 145 i pinangke songon doksologi na manghinsu buku Psalmen andorang so dipamasuk dope lima psalmen Halleluya na mangihut (146-150). Ai jolo diendehon do angka psalmen i di bagasan partangiangan ni halak Israel marsundutsundut, asa dipillit deba sian i jala dipatomutomu gabe sada buku ende pujipujian songon na jumpang di Bibelta saonari.  
          Ia Ps 145, sada psalmen akrostik do di hata Heber. Digurithon do ganup ayatna i mangihuthon sisiasia manang alpabet ni hata Heber na mamungka sian Aleph sahat rodi Taw. Sasintongna ingkon marisi 22 ayat do psalmen i hombar tu bilangan ni alpabet Heber, alai adong sada na mago sian teks Masoret na pinangke ni si Johannsen songon Vorlage manang ojahan ni terjemahanna i. I ma na jumpang di holangholang ni ayat 13 dohot ayat 14, na pinungka dohot surat Nun: Ne’eman YHWH bekol-debaraw wekhasid bekol ma‘ashew. Boi jahaonta ayat na mago i di teks Qumran (11QPsa), Septuaginta (Padan Na Robi di hata Gorik) dohot di Bibel na marhata Siria, laos i do na dipadomu tu ayat 13 di angka terjemahan sinuaeng on (New Revised Standard Version:The LORD is faithful in all his words, and gracious in all his deeds”; Bibel Luther: “Der HERR ist getreu in all seinen Worten und gnädig in allen seinen Werken”; pat. Alkitab LAI: “TUHAN setia dalam segala perkataan-Nya dan penuh kasih setia dalam segala perbuatan-Nya). Jadi, ingkon dipangolu i muse haduan di Bibel edisi revisi na ro.
          Asa songon singkop ni alpabet Heber na duapulu dua i, songon i do hasisingkop ni barita ni Ps 145 on na mangendehon hasangapon dohot dengganbasa ni Jahowa, i ma na patar sian angka ulaonNa di sejarah ni bangso na pinillitNa i nang di saluhut angka na tinompaNa i.

Hatorangan di bagasan turpuk humaliangsa
Sian psalmen na saratus limapulu i, apala on do psalmen ni si David sasadasa na digoari Tehillah ni si David (ay 1) manang ende pujipujian sian si David. Tarida do hinaarga ni psalmen on sian hata ni Rabbi Eleazar ben Abina na mandok: “Manang ise na pajojorhon Tehillah ni si David tolu hali sadari, pos ma rohana ingkon masuk do ibana sogot tu harajaon na naeng ro i” (Talmut, Berakot, 4b). Tongon, sian na robi sahat rodi nuaeng, tolu hali sadari do dijaha tehillah on di sinagoga, di tingki manogot, arian dohot borngin.
          Molo tatangkasi partording ni isina, patar do sian i rumang ni angka psalmen na margoar tehillah manang himnus. Jotjotan do i dipungka jala dipaujung dohot pujipujian, jala di tongatonga ni i dipaandar do manang dia bonsir ni pamujimujion ni parpsalmen. Asa di bagasan Ps 145 i, tung tandap idaonta na marsorinsorin do hata ni parpsalmen na mangondolhon hadirion manang pambahenan ni Jahowa, dohot joujou tu nasa na tinompaNa i asa mamuji pasangaphon Jahowa:
(a) Patujolo: sangkap ni roha laho mamuji goar ni Jahowa (ay 1-2)
(b) Hatimbulon ni Jahowa (ay 3)
(c)  Joujou laho mamuji Jahowa (ay 4-7)
(d) Dengganbasa dohot asi ni roha ni Jahowa (ay 8-9)
(e) Joujou laho mamuji Jahowa (ay 10-13)
(f)   Habonaran dohot hasatiaon ni Jahowa tu angka na manghabiari Ibana (ay 14-20)
(g)  Panimpuli: joujou laho mamuji Jahowa (ay 21)
Toropan do angka tehillah na adong di Buku Palimahon (107-150) marharoroan sian ngolu parugamaon ni halak Jahudi di tingki habuangan Babel manang di tingki na mangihut (pat. 137). Di Ps 145, sada tanda na patuduhon partingkian ni i boi do idaonta sian hata Aram na pinangke di psalmen on (isara ni hata syabakh “papujipuji” di ay 4). Ia hata Aram, gumodang do i pinangke dung mulak bangso i tu “bona ni pasogit”nasida (pat. Ezr 4.8-18; 7.12-26; Dan 2.4-7.28, na sinurat di hata Aram).
Songon na patar di angka buku na sinurat saleleng habuangan Babel dohot di tingki na mangihut (isara ni Jesaya 40-55 manang “Deutero-Jesaya” dohot Jesaya 55-66 manang “Trito-Jesaya”), mansai jotjot do diondolhon di angka buku i hamuliaon, hagogoon dohot basabasa ni Jahowa tu sude na tinompaNa i. Di na ganggu roha ni bangso i, pola maheu ala ni pardalanan ni sejarahnasida na porhot i, marpangusandean do nasida tu Jahowa Pargogonasohatudosan i, mual ni nasa gogo dohot panghirimon. Pos do rohanasida ingkon hibul nasida dipaulak Jahowa tu inganan ni angka ompunasida. Lobi sian i dope, lam patar idaonnasida na sun denggan jala basa situtu Jahowa nda holan tu nasida, alai tu sude angka bangso (goyim), tu saluhut na tinompaNa i tahe.
Boi dohononta dison, dung salpu habuangan Babel, hira na marsiranggut do marragam teologi na pineop ni halak Jahudi. Di na deba, hasurungan ni pamillitonnasida i na diondolhon, pulik sian angka bangso na so mardebatahon Jahowa (goyim). I ma songon na masa di tingki ni si Ezra dohot si Nehemia (pat. Ezr 10; Neh 13.8-27). Alai di na asing, na gabe pamusatan ni barita dohot pujipujiannasida i ma asi ni roha ni Jahowa na so mardiaimbar (pat. buku Jonah). Jahowa do Partalup jala Parasiroha Bolon na sai tongtong satia manungkol saluhut na tinompaNa i (Ps 145.8).
Jadi, tung tangkas do sian Ps 145, satondi do anggo psalmen i dohot teologi na mamaritahon dengganbasa ni Jahowa. Di toru on, tatangkasi ma muse manang dia na boi uhalonta sian turpuk Epistel na opat ayat  i:
Ayat 14: Mamungka sian ayat on, lam tu tangkasna do dipajojor asi ni roha ni Jahowa di ragam ni pardalanan siboluson ni jolma di bagasan ngolu parsatongkinan on. Tumimbul do Jahowa tutu, “tung na so hadodoan hatimbulonNa i” (ay 3), alai pos do roha ni parpsalmen na diparrohahon Jahowa do angka tarsulandit, na tinggang, na tungki marroha binahen ni angka ragam ni haporsuhon. Dos do pangondolhonon ni ayat on tu na dipatubegehon di bagasan  pujipujian ni si Hanna (1Sam 2.8; pat. “Magnificat” manang Ende Pujipujian ni si Maria, Luk 1.48, 52). Ndada songon hita jolma na jotjot marhu ni roha tu angka na dangol, na pogos, na so marnampuna, tandi marasing do anggo roha ni Jahowa. TangihononNa do soara ni halak manjoujou tu Ibana binahen ni hinadangol ni ngolu nasida (pat. ay Ps 10.17). Angka pangantusion sisongon i ma na tarida di sandok Bibel i (pat. 2Musa 22.22-23; Poda 14.21).
Ayat 15-16: Mansai uli do na didok di dua ayat on. Diparhatutu parpsalmen on na marguru tu basabasa dohot asi roha ni Jahowa do angka tinompaNa i saluhutna (pat. 104.27-28; 145.15-16). Ibana do haroroan ni nasa na adong jala di Ibana do sandok isi ni tano on i (Ps 24.1-2). Sasoara do na binaritahon dison dohot angka teologi ni panompaon na jotjot dipangiar, tarlumobi sian tingki habuangan Babel dohot di tingki na mangihut (pat.  1Musa 1,  Ps 104, Jes 40-55).
Boi do nian tubu sungkunsungkun di rohanta: Na so diida parpsalmen on do hinajorbut ni angka na masa di ngolu ni bangsonasida siganup ari? Ndang tagamon so songgop sitaonon, so masa haleon, so adong be na pogos di tongatonganasida (pat. ay 14 dohot 19; Mat 26.11). Nda tung so diboto parpsalmen on hinaporsuk ni parniahapan ni bangsona di bagasan parporangan nang di tingki habuangan. Alai songon na diendehon panurirang Habakuk, so martumbur angka suansuanan, rasip pe angka pinahan, alai “anggo ahu marolopolop ma ahu di bagasan Jahowa” (Hab 3.18). Tung sada haporseon na mangolu do na tuk gabe ojahan ni pamujion ni halak na porsea di nasa partingkian, di hasonangan manang di hasusaan.
Ayat 17: Dihatindanghon parpsalmen do habonaran dohot basabasa ni Jahowa di sude angka dalanNa dohot pambahenanNa. Hata Heber ma’aseh na mandok “jadijadian”, laos i do hata na marlapatan “pambahenan”. Tutu, sobokhon sada sorminan do angka ulaon dohot jadijadian ni Debata patandaphon hadirionNa songon Pargogonasohatudosan i (ay 1; pat. Ps 19).
Ia na hinangkam ni hata tsaddiq (“bonar”, “tigor”), ndada holan pangalaho manang pambahenan hombar tu aturan manang uhum. Ringkot do antusanta i sian parpadanan ni Jahowa dohot jolma (Heber, berit). Jumolo do padan asa aturan, jala tumimbo do i sian uhum. Di bagasan parpadanan, dipeop na sada do hata ni na asing, jala hasatiaon dohot pangoloionnasida tu padan i do na manontuhon hadirionnasida disi. Ala ni i do jotjot dipadomu hata tsaddiq/tsedeq/tsedaqah tu hata khesed/khasid na mangondolhon holong ni roha dohot hasatiaon. Sasintongna ndang na unduk ianggo Debata Nasuntimbul i tu uhum manang aturan ala sumurung do Ibana sian saluhutna. Alai satia do Jahowa tu diriNa, dipeop do hataNa mangoloi padan na pinajongjongNa i dohot nasa na tinompaNa i.
Toho, nunga sega angka na tinompa ni Debata binahen ni hajahatan dohot ragam ni pangarupaon (pat. 1Musa 6.5, 12). Alai ndang mose padan ni Debata tu nasa na tinompaNa i. Marojahan tu hasatiaonNa i do marsihohot Debata di pangaramotionNa tu saluhutna. I do na mangonjar roha ni parpsalmen tongtong mangolopolophon huaso dohot dengganbasa ni Jahowa atik pe sai tarbege dope hoihoi manang anggukangguk sian nasa na mangolu di hasiangan on (pat. ay 19; pat. Jes 5.7; Rm 8.22).
Jadi, na so tarsirang do ianggo huaso ni Debata sian dengganbasaNa. Ingkon sada do duansa, ndada songon na jumpang di angka pardebataon na leban, na sai mangela bangso Israel manimbil sian Parpadanan ni Jahowa (pat. Jer 32.35; 2Raj 23.10). Songon na diondolhon Prof. James L. Mays, teologi na diendehon di bagasan Ps 145 i ma na mamaritahon: “God’s power is good and God’s goodness is powerful”! Denggan do huaso ni Jahowa, jala margogo situtu  do dengganbasaNa!

Sipahusorhusoron ni roha
Jempek do nian turpuk jamita Epistelta, alai mansai uli jala bagas impolana na boi enetonta sian i:
(a) Tama situtu endehononta hamuliaon, hagogoon, asi ni roha dohot basabasa ni Tuhan i tu nasa na tinompaNa. Mansai torop, pola so habilangan be, anggo ende pujipujian naung dipasahat marhite angka ende solo manang koor na pinatupa di bagasan angka partangiangan, parmingguon, dohot parsaoranta songon huria ni Tuhan i. Sai anggiat ma hinauli ni angka pujipujian i dipangke Tuhan i pahothon haporseaonta huhut manungguli rohanta asa marsitutu hita manghamauliatehon saluhut dengganbasa ni Jahowa di bagasan las ni roha.
(b) Debata Pargogonasohatudosan i do Debata parasiroha na manungkol sude angka na dangol. Tongon marharoroan sian Ibana do sude angka na ringkot di ngolunta nang di ngolu ni sude na tinompaNa i. Molo nunga taruli pasupasuNa hita di bagasan ngolu pardagingon nang partondion, ingkon tarimangrimangi do di bagasan rohanta boha bahenonta asa dohot angka dongan na hurangan, na marsitaonon pinasonggop ni angka parmaraan na so tinagaman (isara di angka parsahiton, lalo manang aek bolon) manang binahen ni angka ragam ni hajahaton manang pangarupaon.
(c)  Songon Debata na manungkol saluhut na tinompaNa, songon i ma nian pangalaho manang pambahenanta tu nasa na tinompaNa i. Di bagasan angka ende parolopolopon na tapasahat tu Debata, anggiat ma sai tongtong tinggil  parbinegean ni rohanta manangihon hoihoi ni nasa na tinompa. Apala on do na diondolhon di bagasan teologi ni Integrity of Creation na dibaritahon di angka huria ruas ni World Council of Churches (Dewan Gereja SeDunia). Sada pangantusion na mansai bagas jala ringkot do i taringot tu hinauli dohot hinaarga ni nasa na tinompa ni Debata hombar tu sangkap panompaonNa sian mula ni mulana. Asa dohot hita manungkol huhut mangaramoti saluhut na tinompa i paima ro haluaon na rimpas i sogot.

  Sungkunsungkun patanakhon jamita
(i) Tatangkasi ma jolo na nidok ni Prof. James L. Mays taringot tu impola ni Ps 145. Denggan do huaso ni Jahowa, jala margogo situtu  do dengganbasaNa! (“God’s power is good and God’s goodness is powerful”)! Aha do na boi taantusi taringot tu “huaso” dohot “dengganbasa” ni Jahowa? Aha do na boi parsiajaranta sian hadirionNa i binandinghon tu na jotjot masa di tongatonganta nuaeng on?
(ii) Di sada parluhutan ni angka huria ruas ni WCC (Dewan Gereja SeDunia), hea do sahali didok songon on: “Don’t sing Hallelujah if you don’t care to those who are suffering” (lapatanna: Ndang jadi endehononmu “Haleluya” molo ndang parduli ho di angka na marsitaonon). Aha do na naeng diondolhon disi? Boha do alusta taringot tu na nidokna i?
(iii) Taon 2012 on ditontuhon do gabe taon “Pekabaran Injil”, asa lam diantusi ruasta hinaringkot ni ulaon patolhashon Barita Na Uli i. Marragam do dalan patolhason Barita i, marhite pujipujian, jamita manang pangajarion. Alai ndang hasirangan i sian ulaon parasirohaon manang diakonia, ala i do sada dalan ni Tuhan laho patuduhon dengganbasaNa i tu angka na “tinggang” dohot tu angka “na tungki marroha” (ay 14). Boha bahenonta asa lam domu pamujionta dohot ulaonta di bagasan ngolu parhuriaon nang di ngolunta siganup ari?

(Pdt. Anwar Tjen, PhD)






 

Foto Saya
Nama:

Menikah dengan Marta Romauli Simamora, dikaruniai tiga putra: Tobias, Theosis dan Timaeus. Melayani sebagai pendeta di Gereja Kristen Protestan Indonesia (GKPI, berpusat di Pematangsiantar) dan konsultan ahli di Lembaga Alkitab Indonesia (LAI). Studi lanjut dalam filologi dan tafsir Kitab Suci di Union Theological Seminary in Virginia, USA (Th.M./1995), Pontificium Institutum Biblicum, Roma (1997-98), Ecole Biblique, Yerusalem, Universitas Tesalonika, Yunani (2000). Menyelesaikan studi doktoral di Fakultas Studi Oriental, Cambridge University, UK (PhD/2003), dengan disertasi mengenai Septuaginta, yakni Kitab Suci Ibrani yang pertama kali diterjemahkan ke dalam bahasa Yunani. Studi komplementer dalam bidang linguistik di Australian National University, Canberra (GradDipl/2007).

Arsip
Mei 2008 / Agustus 2008 / September 2008 / Januari 2009 / April 2009 / Oktober 2009 / Juni 2012 / Juli 2012 / Oktober 2012 / Februari 2013 / Mei 2013 /


Powered by Blogger

Berlangganan
Postingan [Atom]